Novak Djokovic’in yakın zamanda ortaya attığı ve ‘Çizgi hakemleri kaldırılsın, yerlerini teknoloji alsın’ söylemi, özellikle tenisin muhafazakâr çevresinin asla kabul etmeyeceği bir gerçek gibi görünüyor.
Teknolojik gelişmeler, yakın bir gelecekte tenis maçlarının görüntüsünü değiştirir mi? Böyle bir soruyu ortaya atmamızın nedeni, Novak Djokovic’in, “Çizgi hakemleri kaldırılsın. Yerlerini teknoloji alsın” önerisi… Zaman içinde Sırp raketin bu önerisi uygulamaya konulur mu? Aslında mantıksız bir öneri değil. Şahin Gözü (Hawk-Eye) teknolojisi teniste kullanılmaya başlandıktan sonra, kritik hakem kararları ya teknoloji tarafından konfirme ediliyor ya da düzeltiliyor. Bu süreçte hakem kararlarına gereksiz yere itiraz edip, haksız çıkan oyunculara da sıkça rastlanılıyor. İlerleyen yıllarda teknoloji, tenise daha fazla müdahil olabilir mi?
DJOKOVIC’İN İNTİKAMI MI?
“Artık çizgi hakemlerine ihtiyaç yok” şeklinde bir görüş ortaya atan Djokovic, acaba çizgi hakemlerinden New York’un rövanşını mı almak istiyor, kim bilir? Hatırlanacağı üzere, bu seneki ABD Açık’ta bir hakem kararına sinirlenen Novak’ın istem dışı fırlattığı top çizgi hakemine isabet etmiş ve hakem yere serilmişti. Sonrasında da Djokovic bu hareketinden ötürü turnuvadan ihraç edilmişti. Bu karar Sırp raketin, favori olduğu turnuvada şampiyonluğu kaçırmasına neden olmuştu. Belli ki dünya 1 numarası, hâlâ bu olayın etkisinden kurtulabilmiş değil…
Djokovic, Roland Garros sırasında üçüncü tur maçından sonraki basın toplantısında çizgi hakemlerine ihtiyacın kalmadığını, hakemlerin yerini pekâla teknolojinin alabileceğini ve bu şekilde bazı sorunların giderilebileceğini söyledi. Sırp raketin bu çıkışı, tahmin ediyorum ki, varlıkları artık tartışmalı hale gelen çizgi hakemlerinin tepkisini çekmiştir. Kabul etmek gerekir ki, bundan böyle Djokovic’in önemli maçlarında çizgi hakemlerinin üstünde bir baskı olacak. Peki bu öneri uygulanabilir mi? Teknoloji işin içine daha fazla girebilir mi?
TEKNOLOJİ HER TURNUVADA
Teniste Şahin Gözü uygulaması 2002 yılından bu yana tenis maçlarında kullanılıyor. Bu teknoloji tartışmalı kararlarda devreye giriyor. Ayrıca bu sayede pek çok veri toplanıp, oyun analizlerinde de kullanılıyor. Teknoloji bu kadar işin içine girmişken, Djokovic de haklı olarak böyle bir açıklama yapma gereği duyabiliyor. Zaten kendisi ilginç çıkışlarıyla tanınan bir sporcu. Bazı söylemlerinin tenis dünyasındakilere rahatsızlık verdiği de bir gerçek. Bu önerisi de onlardan biri…
Ne yazık ki, teknoloji ya da diğer bir ifadeyle ‘Şahin Gözü’ her turnuvada kullanılmıyor. Örneğin toprak kort turnuvalarında bu uygulama yok. Ayrıca her sert kort turnuvalarında da işin içine teknoloji girmiyor çünkü ciddi bir yatırım gerektiriyor ve bu da doğal olarak maliyetleri yükseltiyor. Bu konuda da Djokovic, dikkat çekici bir eleştiri getiriyor: “Tenis geleneklerine ve kültürüne saygılı biri olarak, neden New York ya da Cincinnati’de kullanılan teknoloji, dünyanın dört bir tarafındaki diğer turnuvalarda kullanılmıyor? Bu farklılığı anlayamıyorum.”
Bu söylemiyle Djokovic aslında eşitlik ilkesine bir gönderme yapıyor. Teniste teknoloji kullanımının yaygınlaştırılmasını isteyen sadece kendisi değil. Dominic Thiem, Stefanos Tsitsipas, Denis Shapovalov gibi oyuncular, özellikle toprak kortlarında ‘Şahin Gözü’ uygulamasının devreye sokulması fikrini savunuyorlar ancak bu isimler Djokovic gibi agresif bir söylemle ön plana çıkmıyorlar.
Tenisin muhafazakarları için, çizgi hakemlerinin devre dışı bırakılması gibi bir şey söz konusu asla olmaz; çünkü çizgi hakemleri, tenis kültürünün önemli bir parçasını oluşturuyorlar. Haksız da sayılmaz bu muhafazakârlar ama bu geleneksel kültürün teknolojik gelişmelere karşı varlığını sürdürmesi de pek kolay değil. Nasıl net hakemleri artık yoksa belki yakın bir gelecekte çizgi hakemleri de yerlerini teknolojiye bırakacak…
*: Bu makale ilk olarak Kort Dergi’nin 30’uncu sayısında yayımlanmıştır. Kort Dergi’yi Turkcell Dergilik ve Türk Telekom e-dergi uygulamalarından indirebilirsiniz.